တန်ခူးလ

အသေးစိတ် အချက်အလက်များ

ဗုဒ္ဓဘာသာမြန်မာလူမျိုးတို့သည် အားလပ်ရက်များတွင် ကုသိုလ်ဒါနဖြင့် ပျော်မွေ့တတ်ကြပေသည်။ နှစ်တစ်နှစ်ကုန်ဆုံးပြီဖြစ်၍ အညစ်အကြေးဟူသမျှ ကုသိုလ်ဒါနဖြင့် ဆေးကြောကြသည်။ ရှာဖွေစုဆောင်းထားသမျှနှင့် ကုသိုလ်ဒါနပြုကြသည်။ ရှင်ပြု၊ နားသ၊ စတုဒိသာစသည်ဖြင့် အလှူဒါနများ ပြုကြသည်။ တန်ခူးလတွင်မြန်မာတို့၏ အလှူဒါနဖြင့် ပျော်မွေ့ပုံကို “တဝါဝါဆင် သင်္ကန်းရယ်က၊ ကမ္ဘာမှာဘဝင်ချမ်းစေတဲ့၊ သာသနာရွှင်ရွှင်လန်းအောင်လို့၊ တမင်မှန်းကာပသတိစွယ်၊ ရည်ရွယ်တော့သလား” ဟု ဆရာဇော်ဂျီက သတိသံဝေဂဖြည့်စွက်၍ ရေးဖွဲ့ခဲ့ပေသည်။ “မရှိလို့မလှူ၊ မလှူလို့မရှိ” မဖြစ်ရအောင်တတ်နိုင်သမျှဖြင့် အလှူဒါနပြုကြသည်မှာ နှစ်ကူးတန်ခူးလ၏ ထူးခြားသောပြယုဂ်တစ်ခုပင် ဖြစ်သည်။
မြန်မာလူမျိုးတို့အတွက် တန်ခူးလ၏အထင် ကရပွဲတော်မှာ သင်္ကြန်ပွဲတော်ပင်ဖြစ်သည်။ သင်္ကြန်ဟူသောဝေါရသည် သင်္ကြန္တခေါ် သက္ကတဘာသာမှ သက်ဆင်းလာသော ဝေါဟာရဖြစ်သည်။ သင်္ကြန္တ ဟူသည်ကူးပြောင်းခြင်းဟု အဓိပ္ပာယ်ရသည်။ တန်ခူးလတွင် နှစ်ဟောင်းကုန်၍ နှစ်သစ်ကူးသော လ၊ သင်္ကြန်ရေဖြင့် အေးမြစေသောလ၊ တစ်နှစ်တာ အညစ်အကြေးဟူသမျှကို သင်္ကြန်ရေဖြင့် ဆေးကြောသော အချိန်ကာလပင်ဖြစ်သည်။ ရှေးမြန်မာတို့သည် တန်ခူးလရောက်လျှင် “သင်္ကြန် အတာရက်” မတိုင်မီ သို့မဟုတ် မြန်မာနှစ်ဆန်း တစ်ရက် နေ့မရောက်မီ အချိန်ကာလအထိ မိမိတို့ အိမ်ခြံဝင်း၊ မိမိတို့၏ အသုံးအဆောင်ပစ္စည်းဟူသမျှကို အညစ်အကြေးကင်းစင်အောင် ဆေးကြော လျှော်ဖွပ်ကြသည်။ နှစ်ဟောင်းမှ အညစ်အကြေးကို နှစ်သစ်သို့ သယ်ဆောင်ယူခြင်းမပြုဟူသော ကောင်းမြတ်သည့်ဓလေ့ ဖြစ်ပေသည်။ အယူသီးကြသည်။ အစွဲအလမ်းကြီးကြသည်။ အထင်ဖြင့် ကောင်းမြတ်သည့်အမြင်၊ ဓလေ့ရိုးရာများ ယခုအခါပျောက်ကွယ်လုနီးပါးဖြစ်နေပေသည်။ လတန်ခူး ၏ ထူးခြားသည့်ဓလေ့ရိုးရာကို ကြိုးစားထိန်းသိမ်း စေချင်သည်။